Niyetlerin ierarhiası.
1. Genel terbi etmek niyetleri – öz kurrikulum’unun kategoriasıdır. Genel terbi etmek niyetleri bütün üüretmek-üürenmek proţesinä hem gerçekleştirilecek üürencilärlän çıkışlara baalıdır.
2. Transdisţiplinar genel niyetleri – genel niyetlerin konkretize edilmesinin ilk basamağıdır. Bilgileri, kompetenţiayı hem becermekleri bakăr. Bu niyetlerin temelindä uur hem etaplara görä niyetlär, referinţa hem operaţional niyetleri kurulărlar.
3. Uur hem etaplara görä niyetlär – transdisţiplinar karakterlidir. Üürenmek proţesi bir konkret etapa görä: ilkokul, gimnazia, liţey.
4. Kurrikular bilim dallarına görä niyetlär – transdisţiplinar niyetlerini senselä disţiplinaların uuruna geçirer (real bilimneri, uman disţiplinaları).
5. Disţiplinanın genel niyetleri – transdisţiplinar hem kurrikular bilim dallarının niyetlerindän gelişerlär. Bilgilär, becermeklär, angıları sadece konkret disţiplinaların üürenmesindä kabul ediler; referinţa niyetlerinin kurulmasına kaynak.
6. Referinţa niyetleri – disţiplinanın genel niyetlerinin temelindä kurulărlar. Bilgilerin, becermeklerin kazanılması esaba alınăr. Bu niyetlär her bir obiektä, her bir üürenmek yılına kurulărlar.
7. Operaţional niyetleri – bilgileri derin hem konkret kantarlărlar. Bir konkret dersä için kurulărlar. Becermeklerin, bilgilerin kazanılmasını saalărlar.
8. Sonuçları kantarlamak niyetleri – ne, ne kadar, nicä üürenci lâzım cuvap etsin, ki üürediciyi yınandırsın, ani temayı annadı.
Niyetlär psiholojik hem pedagojik prinţiplerinä görä klasifikaţialanărlar. Böylä klasifikaţiaya taxonomia deniler. Ilk taxonomiayı B. Bloom kurdu, 6 uuru var: bilmek, annamak, kullanmak, analiz, sintez, kantarlamak.
J.Guilford’un taxonomiası 3 elementä temellener: niyetli iş, içindeliklär, sonuçlar (rezultatlar).
Kurrikulum’un autorlarınnan verili niyetlär triadaya temellenerlär: bilgilär- becermeklär - paalılıklar.
A. bilgilär
B. becermeklär:
- kognitiv
- kreativ
- reflexiv
- komunikativ
- praxiolojik
- psihomotor
- sosyal paalılıklar
C. yaşamak paalılıkları.
Kognitiv becermekleri:
1. oluşları, fenomenneri denemek;
2. aklında tutmak hem oluşları lojik açıklamak (cannandırmak);
3. genelleştirmek, konkretize etmek;
4. sistemlemek hem düzenä koymak;
5. annakları düşünceli kullanmak, fikiri induktiv, deduktiv açıklamak (dedukţia – fikirin lojik açıklanması, genel faktlardan konkret oluşlara geçmek; indukţia – konkret oluşlardan genel faktlara geçmek, genelleştirmek)
Kreativ becermekleri:
1. kazanılmış becermeklerin, metodların, teorianın h.b. praktik kullanılması;
2. eni ideaların açıklanması;
3. problem-situaţiaların çözdürülmesi;
4. problemnerin araştırılması;
Reflexiv becermekleri:
1. kendi başına bilgi kazanmak;
2. autokantarlamak;
3. autokontrol;
4. kendi başına karak almak;
5. dolay ortalığa kolay sınaşmak;
Komunikativ becermekleri:
1. aazdan hem yazılı mesajı adekvat kavramak (annamak);
2. aazdan hem yazılı sözü kullanmak;
3. komunikativ situaţiaları geliştirmek;
4. dialogta ikinci kişiyi aktiv seslemek;
Praxiolojik becermekleri:
1. tedarıkların, aparatların kullanılması;
2. informativ tehnikanın kullanılması;
3. hergünkü problemnerin çözdürülmesi;
Psihomotor becermekleri:
1. fizik becermekleri;
2. akţiaların koordonaţias;
3. ortalıkta kaybelmemek, kolay er bulmak;
4. mimika hem jestlär.
Parazit işliklär (operaţional niyetlerinin kurulmasında kullanılmaz işliklär).
• Bilmäğä
• Bulmağa
• Annamağa
• Iyi bilmäğä
• Saabi olmağa
• Duymağa (a sesiza)
• Inanmağa (inanmış olmağa)
• Inandırmağa (inandırılmış olmağa)
• Üürenmäğä
Operaţional niyetlerinin kurulmasında işliklerin kullanılması
Bloom´un taxonomiası
I. Bilmek: seçmäğä, yazmağa, tanımağa, saymağa, adlamağa, ayırmağa, belli etmäğä, araştırmağa, yazdırmağa, aklında tutmağa, identifikaţialamağa;
II. Annamak: fikirini açıklamağa, interpretaţialamağa, örneklärlän göstermäğä, genelleştirmäğä, ayırtmağa, klasifikaţialamağa, doldurmağa, çıkış yapmağa, diyiştirmäğä, diferenţialamağa;
III. Kullanmak: göstermäğä, hazırlamağa, çözdürmäğä, kullanmağa, ayırtmağa, klasifikaţialamağa, organize etmäğä, geliştirmäğä, seçmäğä, baalantı kurmağa, modifikaţialamağa, diyiştirmäğä;
IV. Analiz: ayırmağa, seçmäğä, yaraştırmağa, ayırtmağa, diferenţialamağa, analiz yapmağa, klasifikaţialamağa, identifikaţialamağa, tanımağa;
V.Sintez: kurmağa, düzmäğä, yaratmağa, annaştırmağa, açıklamağa, genelleştirmäğä, diyiştirmäğä, organize etmäğä, birleştirmäğä, plannamağa, gruplamağa, klasifikaţialamağa, speţifikaţialamağa, derivaţialamağa;
VI. Kantarlamak: yaraştırmağa, çıkış yapmağa, yazdırmağa, açıklamağa, argumentlemäğä, karar almağa, özetlemäğä, bilgileri kantarlamağa, interpretaţialamağa.
При копировании статьи ссылка на оригинал обязательна!
1. Genel terbi etmek niyetleri – öz kurrikulum’unun kategoriasıdır. Genel terbi etmek niyetleri bütün üüretmek-üürenmek proţesinä hem gerçekleştirilecek üürencilärlän çıkışlara baalıdır.
2. Transdisţiplinar genel niyetleri – genel niyetlerin konkretize edilmesinin ilk basamağıdır. Bilgileri, kompetenţiayı hem becermekleri bakăr. Bu niyetlerin temelindä uur hem etaplara görä niyetlär, referinţa hem operaţional niyetleri kurulărlar.
3. Uur hem etaplara görä niyetlär – transdisţiplinar karakterlidir. Üürenmek proţesi bir konkret etapa görä: ilkokul, gimnazia, liţey.
4. Kurrikular bilim dallarına görä niyetlär – transdisţiplinar niyetlerini senselä disţiplinaların uuruna geçirer (real bilimneri, uman disţiplinaları).
5. Disţiplinanın genel niyetleri – transdisţiplinar hem kurrikular bilim dallarının niyetlerindän gelişerlär. Bilgilär, becermeklär, angıları sadece konkret disţiplinaların üürenmesindä kabul ediler; referinţa niyetlerinin kurulmasına kaynak.
6. Referinţa niyetleri – disţiplinanın genel niyetlerinin temelindä kurulărlar. Bilgilerin, becermeklerin kazanılması esaba alınăr. Bu niyetlär her bir obiektä, her bir üürenmek yılına kurulărlar.
7. Operaţional niyetleri – bilgileri derin hem konkret kantarlărlar. Bir konkret dersä için kurulărlar. Becermeklerin, bilgilerin kazanılmasını saalărlar.
8. Sonuçları kantarlamak niyetleri – ne, ne kadar, nicä üürenci lâzım cuvap etsin, ki üürediciyi yınandırsın, ani temayı annadı.
Niyetlär psiholojik hem pedagojik prinţiplerinä görä klasifikaţialanărlar. Böylä klasifikaţiaya taxonomia deniler. Ilk taxonomiayı B. Bloom kurdu, 6 uuru var: bilmek, annamak, kullanmak, analiz, sintez, kantarlamak.
J.Guilford’un taxonomiası 3 elementä temellener: niyetli iş, içindeliklär, sonuçlar (rezultatlar).
Kurrikulum’un autorlarınnan verili niyetlär triadaya temellenerlär: bilgilär- becermeklär - paalılıklar.
A. bilgilär
B. becermeklär:
- kognitiv
- kreativ
- reflexiv
- komunikativ
- praxiolojik
- psihomotor
- sosyal paalılıklar
C. yaşamak paalılıkları.
Kognitiv becermekleri:
1. oluşları, fenomenneri denemek;
2. aklında tutmak hem oluşları lojik açıklamak (cannandırmak);
3. genelleştirmek, konkretize etmek;
4. sistemlemek hem düzenä koymak;
5. annakları düşünceli kullanmak, fikiri induktiv, deduktiv açıklamak (dedukţia – fikirin lojik açıklanması, genel faktlardan konkret oluşlara geçmek; indukţia – konkret oluşlardan genel faktlara geçmek, genelleştirmek)
Kreativ becermekleri:
1. kazanılmış becermeklerin, metodların, teorianın h.b. praktik kullanılması;
2. eni ideaların açıklanması;
3. problem-situaţiaların çözdürülmesi;
4. problemnerin araştırılması;
Reflexiv becermekleri:
1. kendi başına bilgi kazanmak;
2. autokantarlamak;
3. autokontrol;
4. kendi başına karak almak;
5. dolay ortalığa kolay sınaşmak;
Komunikativ becermekleri:
1. aazdan hem yazılı mesajı adekvat kavramak (annamak);
2. aazdan hem yazılı sözü kullanmak;
3. komunikativ situaţiaları geliştirmek;
4. dialogta ikinci kişiyi aktiv seslemek;
Praxiolojik becermekleri:
1. tedarıkların, aparatların kullanılması;
2. informativ tehnikanın kullanılması;
3. hergünkü problemnerin çözdürülmesi;
Psihomotor becermekleri:
1. fizik becermekleri;
2. akţiaların koordonaţias;
3. ortalıkta kaybelmemek, kolay er bulmak;
4. mimika hem jestlär.
Parazit işliklär (operaţional niyetlerinin kurulmasında kullanılmaz işliklär).
• Bilmäğä
• Bulmağa
• Annamağa
• Iyi bilmäğä
• Saabi olmağa
• Duymağa (a sesiza)
• Inanmağa (inanmış olmağa)
• Inandırmağa (inandırılmış olmağa)
• Üürenmäğä
Operaţional niyetlerinin kurulmasında işliklerin kullanılması
Bloom´un taxonomiası
I. Bilmek: seçmäğä, yazmağa, tanımağa, saymağa, adlamağa, ayırmağa, belli etmäğä, araştırmağa, yazdırmağa, aklında tutmağa, identifikaţialamağa;
II. Annamak: fikirini açıklamağa, interpretaţialamağa, örneklärlän göstermäğä, genelleştirmäğä, ayırtmağa, klasifikaţialamağa, doldurmağa, çıkış yapmağa, diyiştirmäğä, diferenţialamağa;
III. Kullanmak: göstermäğä, hazırlamağa, çözdürmäğä, kullanmağa, ayırtmağa, klasifikaţialamağa, organize etmäğä, geliştirmäğä, seçmäğä, baalantı kurmağa, modifikaţialamağa, diyiştirmäğä;
IV. Analiz: ayırmağa, seçmäğä, yaraştırmağa, ayırtmağa, diferenţialamağa, analiz yapmağa, klasifikaţialamağa, identifikaţialamağa, tanımağa;
V.Sintez: kurmağa, düzmäğä, yaratmağa, annaştırmağa, açıklamağa, genelleştirmäğä, diyiştirmäğä, organize etmäğä, birleştirmäğä, plannamağa, gruplamağa, klasifikaţialamağa, speţifikaţialamağa, derivaţialamağa;
VI. Kantarlamak: yaraştırmağa, çıkış yapmağa, yazdırmağa, açıklamağa, argumentlemäğä, karar almağa, özetlemäğä, bilgileri kantarlamağa, interpretaţialamağa.
Operaţional niyetlerinin kurulmasının modeli
Roman „Uzun Kervan” D.Tanasoglu
I Ders. Tema: Giriş dersi
Operaţional niyetleri: kognitiv-formativ
Üürenci lâzım becersin:
- D.Tanasoglunun literar kişilik olduğunu belli etsin;
- Yazıcının eri için gagouz literaturasında özel informaţiayı ayırtsın;
- Romanın kritik hem analitik okumasını gerçekleştirsin;
- Kritik analizini ilerletsin;
- Romanın janrasını belli etsin.
Operaţional niyetleri: afektiv
Üürenci lâzım becersin:
- gagouz literaturasında yazıcının rolunu belli etsin;
- diskuţia proţesindä yazıcının eserlerinnän meraklandığını göstersin.
II Ders. Tema: Romanın strukturası
Operaţional niyetleri: kognitiv-formativ
Üürenci lâzım becersin:
- romanda artistik elementlerinin olduğunu tanısın;
- oluşları identifikaţialasın;
- romanın strukturasında oluşların erini açıklasın;
- romanda bölümnerin, adların önemliyini açıklasın;
- subiektin (temanın) momentlerini ayırsın.
Operaţional niyetleri: afektiv
Üürenci lâzım becersin:
- romanın artistik paalılığını göstersin;
- eserdä dilin expresiv paalılığını, argumentleyip, esaba alsın;
- romanın etik paalılığını açıklasın.
III Ders. Tema: Romanın personajları.
Operaţional niyetleri: kognitiv-formativ
Üürenci lâzım becersin:
- personajların olduğunu bir sistemdä gerçekleştirsin;
- personajların karakteristika yapılmasında yolları ayırsın;
- karakteristika yapılması için uygun sözlär, fikirlär, ţitatalar seçsin;
- personajların karakteristika yapılmasını kısadan gerçekleştirsin.
Operaţional niyetleri: afektiv
Üürenci lâzım becersin:
- personajların moral durumu için dartışsın.
Отправить комментарий